جمعه، 10 فروردین 1403
  
تاریخ ایجاد: 1392/05/29
تاریخ ویرایش: 1392/09/25
تعداد بازدید: 6472
امتیاز: 0 از 5 (0 رای)
  • گروه: حسینیه ها
  • عنوان: تكيه نياوران
  • ناحیه: ناحیه 4
  • محله: نیاوران
  • نشانی: محله نیاوران، میدان باهنر، ابتدای خیابان پورابتهاج، میدان نیاوران، نبش کوچه مسجد، پلاک 10.
  • تلفن:
  • پست الکترونیک:
  • وب سایت:
  • مساحت:
  • متولی: سایر موارد
مشخصات
مساحت زمین تکیه 700 مترمربع و مساحت زیربنای تکيه 1500 مترمربع است که مشتمل بر صحن مياني مستطيل شکل با گوشه‌هاي پخ شده است که در چهار ضلع آن طاق‌نماها و غرفه‌هايي، در دو طبقه ساخته شده‌اند. دور تا دور اين تکيه طاق نما است و هر کدام از اين طاق‌نماها مربوط به يکي از طايفه‌هاي نياوران مي‌شد که تزيينات و آماده سازي طاق نماي هر طايفه را نيز خودشان عهده‌دار بودند. اهالي هر طايفه در هنگام عزاداري در طاق نماي مربوط به خود مي‌نشستند و پذيرايي هم معمولاً به عهده خودشان بود. بدين ترتيب در محل ورودي هر طاق نما، بساط سماور و چاي به راه بود. هر سال بعد از مراسم محرم و صفر، اين تکيه تعطيل می‌شد.
قطر فضای دایره‌ای آجری وسط تکیه 20 متر است که اطراف آن 10 ستون سیمانی با پوشش چوب گردو قرار دارد. لبه‌های ایوانی که شرکت‌کنندگان در آن می‌نشینند و مراسم را تماشا می‌کنند، هنوز چوبی و دست‌نخورده باقی مانده است. روی ایوان پایین،‌ ایوان دیگری بنا شده که طبقه دوم تکیه را تشکیل می‌دهد و جایگاه زنان است. فاصله بین دایره وسط و ایوان‌ها برای جولان دادن اسب‌هاست. همچنین نقاشی‌هایی از واقعه کربلا و نوشته‌هایی آیینی در تکیه نصب شده است که آنها نیز به مراسم برپا شده در تکیه مرتبط هستند.
گنبد چند وجهی این بنا چه از بیرون ساختمان، به دلیل فرم و رنگ سبز آن و چه از درون ساختمان، به دلیل خرپاهای چوبی و ساختار آن، نظر هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند.
در اصلی تکیه هم با ارتفاع بیش از سه متر و نیم و قطر 50 سانتی‌متر از چوب گردو ساخته شده که همچنان پابرجاست. این اثر در تاریخ ۲۵ مهر ۱۳۸۳ با شماره‌ی ثبت ۱۱۲۰۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
موضوع و پیشینه

تکيه نياوران از قديمي‌ترين تکيه‌هاي شميران است که در دوره ناصري ساخته شده و قدمت آن به بيش از 150 سال می‌رسد. ناصرالدین شاه از ابتداي سلطنت خود، در فصل تابستان بيشتر اوقاتش را در قصر صاحبقرانيه نياوران مي‌گذراند. او که علاقه زيادي به برپايي مجالس تعزيه داشت، طي سال‌هايي که ايام محرم مصادف با تابستان شده بود، تصميم گرفت تکيه‌اي در این محله احداث کند و لذا، بناي تکيه نياوران را به استاد حسن خرپاکوب سپرد.
فضاي مياني تکيه، در اصل روباز بوده و تنها به هنگام مراسم با چادر مسقف مي‌شد. حدود 60سال پيش، سقف حسینیه با کمک افراد خيّر با شيرواني پوشانده شد. اين تکيه یک بار در دوره پهلوي دوم بطور کامل مرمت کلي شد و در سال 1361 نيز سقف آن تعمير شده است. با وجود مرمتهای انجام شده، هنوز هم، ساختار اوليه تکيه و از جمله سکوي دايره‌اي شکل مياني آن که براي اجراي شبيه‌خواني استفاده مي‌شد، حفظ شده است. البته بعد از افول شبيه‌خواني در اواخر دوره قاجار، اين تکيه ديگر شاهد برگزاري تعزيه‌هاي باشکوه نبوده است.
بعد از ساخت تکيه نياوران، تکيه‌سازي در دیگر روستاهاي شميران رونق گرفت و نام تکيه‌ها هم کم‌کم به حسينيه تبديل شد. امروزه بيشتر تکيه‌هاي شميران را به نام حسينيه مي‌شناسند.

ریشه جذابیت

علت اصلی مراجعه به تکیه نیاوران را می‌توان مراسمی‌دانست که از دیرباز در ایام محرم در این مکان انجام می‌شده است و علاوه بر اهالی نیاوران، دیگر ساکنان شمیران نیز بر اساس اعتقادات خود در آن مراسم حضور پیدا می‌کردند. از زمان احداث این تکیه تاکنون، مراسم تعزیه‌ای که در آن برپا می‌شود بسیار مفصل است. در ششمين اجلاس شوراي عالي ثبت كشور (1391)، مراسم تعزيه خواني تكيه نیاوران به عنوان ميراث معنوي به ثبت رسید. در سالهای اخیر که برخلاف گذشته اجرای مراسم تعزیه بسیار نادر است، اجرای چنین مراسمی علاقه مندان به تماشای این مراسم آیینی را نه تنها از نقاط مختلف شمیران، بلکه از جای جای تهران و حتی ایران به این تکیه می‌کشاند.

زمان مناسب بازدید

این مکان تنها در ماه محرم باز می‌باشد و برنامه‌های تعزیه خانی نیز در این بازه زمانی اجرا می‌شود. البته در بقیه ایام سال، تنها مواقعی درب تکیه باز است که مجالس ختمی در آن برگزار شود،

راه های دسترسی

از میدان باهنر (نیاوران)، به سمت شمال و خیابان پورابتهاج (دارآباد) رفته و به علت اختلاف ارتفاع دو طرف خیابان باید در اولین دور برگردان دور بزنید. تکیه نیاوران، ابتدای کوچه مسجد قرار دارد.

جای پارک

معمولاً پارک در حاشیه خیابان‌ها و کوچه‌های اطراف تکیه کمی به سختی امکان پذیر است. در مواقعی که مراسمی در تکیه برپاست، یا باید با فاصله زیاد در حاشیه خیابان پور ابتهاج (دارآباد) پارک نمایید و یا پارکینگ باهنر (میدان قدس، ابتدای خیابان باهنر). پس از پارک در پارکینگ‌های مورد نظر، دسترسی به تکیه با اتوبوس و یا تاکسی امکان پذیر است.

دسترسی با وسایل حمل و نقل عمومی

اتوبوس: با استفاده از اتوبوس‌های "خط میدان رسالت- میدان قدس"(این خط تنها در مسیر به سمت میدان قدس از نیاوران می‌گذرد)، "خط میدان تجریش- دارآباد" و "خط بلوار صبا - ازگل"- در ایستگاه میدان باهنر پیاده شوید. با اندکی پیاده روی به مقصد می‌رسید.
تاکسی: در میدان قدس سوار ماشین‌های "خط تجریش- نیاوران- دارآباد" شده و در مقابل تکیه پیاده شوید.

همجواری های پیاده

بوستان نیاوران، فرهنگسراي نياوران، مجموعه كاخ نياوران، مجتمع تجاری نارون، مجتمع اقدسیه، ورزشی بانوان VIP

  • Currently 0/5 Stars.
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5

ارسال


برای ارسال به چندین آدرس ایمیل،
آنها را با کاما جدا نمایید.
Add from my address book
ارسال

10
35.8137
51.47053
گروه: حسینیه ها
عنوان: تكيه نياوران
ناحیه: ناحیه 4
نشانی: محله نیاوران، میدان باهنر، ابتدای خیابان پورابتهاج، میدان نیاوران، نبش کوچه مسجد، پلاک 10.
آخرین بروز رسانی: 1392/09/25
عنوان:
مشخصات:
ریشه جذابیت:
امکانات رفاهی: