پنجشنبه، 9 فروردین 1403
  
تاریخ ایجاد: 1392/06/02
تاریخ ویرایش: 1392/09/26
تعداد بازدید: 1962
امتیاز: 0 از 5 (0 رای)
  • گروه: جاذبه های فرهنگی و هنری
  • عنوان: گنجینه آب سعدآباد
  • ناحیه: ناحیه 3
  • محله: دربند
  • نشانی: مجموعه سعدآباد
  • تلفن:
  • پست الکترونیک:
  • وب سایت:
  • مساحت:
  • متولی: سایر موارد
مشخصات
گنجینه آب سعدآباد از سه بخش تشکیل شده است: ساختمان اصلی با گالری‌هایی که در آنها تابلوهای برجسته و ماکت سازه‌های آبی تاریخی ایران، ابزار و ادوات مرتبط با آب، نوشته‌های مرتبط با آب از زمان هخامنشی و اتاقک فنجان به نمایش گذاشته شده؛ ساختمان جنبی که در زمان پهلوی دوم ساخته شده و بخش اداری و ماکت سدهای ساخته شده پس از سال 1357 در آن وجود دارد و فضای باز که شامل مدل‌های زنده سازه‌های بزرگ آبی تاریخی است.
این گنجینه در جنوب شرقی کاخ سبز و در غرب ساختمان تشریفات ریاست جمهوری مجموعه تاریخی فرهنگی سعدآباد قرار دارد (و متاسفانه در کروکی فعلی مجموعه سعدآباد دیده نمی‌شود). این موزه دارای چهار گالری نمایشگاهی در ساختمان اصلی و یک گالری نمایشی در ساختمان جنبی می‌باشد.
کل موزه وسعتی بیش از 2600 مترمربع دارد که حدود 270 مترمربع آن در ساختمان و بقیه در فضای باز واقع شده است.
امکانات رفاهی

با اینکه سابقا در این مکان هم کافی شاپ و هم رستوران فعال بوده متاسفانه در حاضر فعالیتی ندارند (زمستان 91) ولی بنا به گفته مسئولان در آینده نزدیک مجددا راه اندازی خواهند شد. وسایل ورزشی پشت موزه نظامی از دیگر امکانات این باغ به شمار می‌رود همچنین در روزهای پنج شنبه چند دستگاه ون بازدیدکنندگان را به طور رایگان به موزه‌های مختلف می‌رسانند.

موضوع و پیشینه

این موزه در سال 1378 در دو ساختمان اصلی و جنبی به ترتیب متعلق به دوران قاجاریه و پهلوی دوم، پس از بازسازی کامل و ایمن سازی تاسیس شد. در این موزه، اسناد و مدارک مربوط به آب، ابزار و ادوات مرتبط به آب، سردیس محمد حاسب کرجی که در جهان به عنوان پدر علم هیدرولوژی شناخته می‌شود (به تابلوی معرفی ایشان در موزه توجه شود) و همچنین تندیسی از میراب یا امیر آب (شخصی مورد اطمینان و احترام که بر تقسیم عادلانه آب قنات با استفاده از ابزارهای زمان سنجی ابتکاری مثل فنجان اندازه گیری و سهم بری افراد به ازای حقی که از آب قنات داشتند نظارت می‌کرد)، به نمایش گذاشته شده است.
: گادیشه یا فنجان ظرفی مسی بوده با سوراخی در ته‌اش که روی سطح آب ساکن (مثلاً دیگ یا کاسه‌ای پر از آب) قرار داده می شده، آب با گذشت زمان در فنجان بالا آمده تا اینکه فنجان کاملاً به زیر آب می رفته، این غرق شدن‌ها مقیاس زمان برای میرآب بوده و بر اساس آنها تقسیم آب را انجام می‌داده است.

ریشه جذابیت

از آنجا که بیش از 75 درصد کشور ایران در مناطق خشک و نیمه خشک واقع شده است، همواره آب، نحوه دستیابی و همچنین نحوه مصرف آن با مسائلی روبرو بوده که در طول چندین قرن باعث به وجود آمدن فرهنگی غنی در این زمینه شده است. کاریز یا قنات، دانش آب یابی، آب انبارها، لوله‌های تنبوشه‌ای (لوله‌های سفالی که به صورت پیوسته بدون اینکه باعث خروج آب شوند از چشمه آب را با نیروی جاذبه به محل مصرف منتقل می‌کردند)، سازه‌های آبی که با حداقل هدر رفت آب، حداکثر استفاده مفید را فراهم می‌کرده، بخشی از این میراث پیشینیان‌مان می‌باشد. ضمناً یکی از بزرگترین مشکلات ساخت سازه‌های آبی در مناطق خشک و نیمه خشک، طغیان‌ها و سیلاب‌های متناوبی است که به علت بی نظمی در بارندگی (مثلاً در یک روز بیش از بارندگی یک سال نازل می‌شود) روی می‌دهد، لذا وقتی سازه‌ای آبی چندین قرن سرپاست و کارایی دارد، در واقع نشان دهنده دانش اقلیم شناسی و هیدرولوژی دانشمندان آن روزگار بوده که با در نظر گرفتن تمام این محاسبات، در زمانی که آمار اقلیمی وجود نداشته توانسته‌اند این سازه‌ها را احداث کنند. در مجموعه موزه آب، بخشی از آثار و سوابق ارزشمند تاریخی- فنی مهندسی آب کشور و نیز معرفی سدهای ساخته شده تا کنون معرفی شده است. علاوه بر این، معرفی و نمایش تکنیک و فن آبیاری و شبکه‌های آبیاری، انتقال و توزیع آب در عصر حاضر، معرفی و نمایش نحوه تقسیم آب و سیستم‌های آب و آبیاری در تهران قدیم و جدید از طریق ساخت ماکت و نمایش گاری آب شاهی (گاری که آب قابل شرب را از قنات به در منازل می‌رساند) و نحوه عمل میرابها و انتقال و توزیع آب شهری در تهران عصر حاضر، ماکت‌هایی از آثار و ابنیه قدیم و شاخص مرتبط با آب مانند سد قوسی کریت طبس سد کمایستان خراسان، همچنین اسناد مربوط به آب از قبیل حقابه‌ها، دفترهای محاسبات میراب‌ها، وقف نامه‌ها، لوح محاسبه قنات و دیگر دست نوشته‌های مربوطه، وسایل سنتی مرتبط با آب از قبیل وسایل حفر قنات، از جمله آثاری هستند که در ساختمان اصلی موزه به نمایش در آمده‌اند.
در فضای باز گنجینه آب با به نمایش درآوردن مدل‌های زنده تاسیسات آبی جدید و قدیم چون سدها، کانال‌های آبرسانی، آب انبارها آسیابها و موارد مشابه دیگر آگاهیهای لازم در ارتباط با چگونگی کارکرد آنها به راحتی انتقال می‌یابد.
. این سد 650 سال پیش با ارتفاع 60 متر در جنوب خراسان احداث شده و تا اوایل قرن بیستم بلندترین سد جهان محسوب می گردید (ساخت این سد نیز با توجه به یکی از شاخص ترین عناصر معماری ایرانی یعنی قوس و تاق صورت گرفته بدین نحو که بالای رودخانه با محاسبات دقیق قوسی احداث و دیواره سد تا ارتفاع مورد نظر بر روی آن ساخته شده، در این فاصله رودخانه از زیر قوس مسیر در خود جریان داشته، با رسیدن فصل خشک و کم آبی رودخانه فاصله زیر قوس تا کف رودخانه نیز ساخته و سد کامل گردیده است.

زمان مناسب بازدید

در زمستان مدل‌های هیدرولیکی سازه‌های آبی فعال نبوده و امکان دیدن حرکت آب درون آنها میسر نیست، همچنین به دلیل سرمای زیاد بازدید از آب انبار هم مقدور نمی‌باشد لذا بهار تا اواسط پاییز بهترین زمان بازدید موزه می‌باشد.

راه های دسترسی

این موزه در مجموعه سعدآباد، در مسیرموزه نظامی تا کاخ موزه سبز قرار دارد و متاسفانه در راهنما و نقشه موزه دیده نمی‌شود.

بلیت

500 تومان

  • Currently 0/5 Stars.
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5

ارسال


برای ارسال به چندین آدرس ایمیل،
آنها را با کاما جدا نمایید.
Add from my address book
ارسال

12
35.8144
51.42719
گروه: جاذبه های فرهنگی و هنری
عنوان: گنجینه آب سعدآباد
ناحیه: ناحیه 3
نشانی: مجموعه سعدآباد
آخرین بروز رسانی: 1392/09/26
عنوان:
مشخصات:
ریشه جذابیت:
امکانات رفاهی: